Hoofd, hart
en handen
Mijn oudste
kindje is net 3 geworden en steeds vaker komen er vragen over de toekomstige
schoolkeuze voor onze jongens. Ik zat vroeger op een katholieke basisschool en
wat mij het meest is bijgebleven zijn de praktijk lessen, hier leerde ik het
meeste van. De klei opdrachten, het vrije lezen, leren haken, de
eitjes/rupsen/coconnen/vlinders in de klas. En ook een lessen voor de heilige
communie waren een leuk en spannend onderdeel. Ik vind het belangrijk dat mijn
kinderen ook deze dingen mogen ervaren op deze manier. ik ging op onderzoek uit
en kwam het de vrije school tegen wat kan passen bij onze manier van natuurlijk
ouderschap.
De vrije
school komt steeds meer in op mars (uit cijfers uit 2013 bleek toen al een
gemiddelde groei van 5/6%). Veel ouders vinden de grondselen en het ‘groene’
van de vrije school een goede basis om mee te geven aan hun kroost. Ze willen
dat hun kinderen zich mogen ontwikkelen op hun eigen tempo. Dat ze gezien
worden voor wie ze zijn. Ouders willen dat de leraren , de juffies, echt
kijken, kwaliteit leveren en ze willen dat de ‘groene beweging’ verder mee
beweegt met hun kinderen.
Uit
onderzoek blijkt het volgende;
Het
merendeel van de ouders (78%) die voor de vrije school kiezen hebben zelf geen
persoonlijke ervaring met de vrije school. Hun keuze word gebaseerd op de
volgende motieven;
-
De
school is minder gericht op prestaties en meer gericht op de ontwikkeling van
het kind (67%)
-
De
school bied goede mogelijkheden tot zelfontplooiing van het kind (48%)
-
De
school heeft veel aandacht voor kunstzinnig onderwijs (42%)
-
Geen
denk maar doe werk (40%)
-
De
school past bij onze normen en waarden (36%)
-
Het
kind leert spelenderwijs (36%)
De drempel om niet voor
het vrije onderwijs te kiezen is met 39% de afstand van huis naar school.
Bron; http://www.vrijescholen.nl/wp-content/uploads/2015/07/Rapportage-keuzemotieven-vrijescholen.pdf
Ouders
vinden het belangrijk dat kinderen de lesstof aangeboden krijgen wanneer het
kind eraan toe is. Dat er niet alleen cognitief word geleerd maar vooral met
gevoel en ervaringen. Natuurkunde lessen in de natuur, spelen met hout, wol en
zijden speelgoed.
Er worden tegenwoordig
op vele andere facetten eisen gesteld aan het onderwijs, andere eisen dan zeg
maar 10-20 jaar terug. Waar eerst religie een grote rol speelde en de afstand
naar de school speelt nu de ‘groene’ beweging, het bewuste leven een grote rol.
Wat vinden wij nu echt belangrijk dat ons kind leert. Veel ouders zijn bereid
hiervoor te reizen naar het dorp verderop, te verhuizen naar de andere kant van
de stad.
Maar wat
houd het vrije onderwijs nu in? Ik heb hier een aantal onderdelen van het vrije
onderwijs voor jullie op een rijtje gezet.
De
gedachtegoed van Rudolf Steiner is een lijdraad voor de visie binnen het vrije
onderwijs. Het is een grondslag voor het pedagogisch handelen. Zijn gedachte
goed gaat uit naar de ontwikkeling van het gehele kind, de reis die de ziel
maakt en hoe je deze zo liefdevol mogelijk kan begeleiden tijdens zijn reis op
aarde.
Een bekende
gezegde binnen de vrije school; hoofd, hart en handen.
Hoofd ->
cognitieve ontwikkeling
Hart ->
gevoelsleven, zelfvertrouwen, sociaal IQ
Handen ->
Lichamelijke en motorische ontwikkeling.
Deze drie
aspecten spelen een prominente rol. Er word niet alleen gericht gekeken naar
cognitieve prestaties, doelen behalen, hoge cijfers, presteren maar vooral naar
alle ontwikkelings aspecten van het kind deze met elkaar laten vervloeien
binnen de kaders van wat ‘moet’. Je kind ‘moet’ leren rekenen, lezen en
schrijven maar binnen het vrije onderwijs zoeken ze naar actieve manieren om
deze stof aan de kinderen aan te bieden.
Deze stof
word vaak aangeboden door middel van dans, zang, verhaal en spel activiteiten.
Rekenen word zo veel interessanter wanneer je zelf het schoolplein mag opmeten.
Letters zoeken in je favoriete leesboek, het woord vis leren door je mooiste
vis te schilderen en zo zijn er nog veel meer voorbeelden.
De leerkracht
blijft in theorie de hele schoolperiode de leerkracht van jouw kind. Dit is een
groot verschil met andere onderwijs stromingen waarbij je elk jaar een andere
juf of meester treft. Ik zie mezelf nog met buikpijn naar school gaan bij het
begin van het nieuwe schooljaar want o jee dit jaar hebben we meester Jan en
die kan er wat van! Je hoort verschillende meningen over deze vorm van
onderwijs aanbieden omdat je weleens een leerkracht kan treffen die misschien
niet met jouw kind door 1 deur kan, waarmee je geen klik hebt, en dan? Als
tegen geluid hoor je dan dat juist de leraar extra zijn best zal doen om de
relatie met het kind goed op te bouwen en te onderhouden omdat ze ook na de
zomer vakantie weer de leerkracht van dezelfde klas zal zijn en dus niet
opgelucht adem kan halen want groep 5a dat is een pittige kluif en nu mag een
ander dit aangaan. Ook is het zo dat veel leraren binnen het vrije onderwijs
een duo baan hebben en de klas samen met een ander draaien. Ook geven anderen
leraren binnen de school gast lessen aan de klas van jouw kind want weer, ieder
heeft zijn talent en laten we dit talent benutten. Ook binnen de leraren,
juist! De grondselen gelden niet alleen voor het kind maar ook voor het team
binnen het vrije onderwijs. Kijk naar elkaars talenten en benut deze.
De kleuters
mogen gewoon doen wat kleuters doen. Spelen, stoeien, knuffelen, broodjes
bakken, verhalen lezen, buiten spelen. Zichzelf langzaam los maken van het kind
zijn. Aan het einde van de kleutertijd als kinderen 6 zijn word er gekeken of
het kind eraan toe is om naar de eerste klas te gaan. Er word dan niet alleen
gekeken naar het cognitieve zoals je wellicht al door hebt maar vooral naar het
balans van hoofd, hart en handen.
Het vrije
onderwijs benoemt de leerjaren ‘klassen’ en niet groepen. Je hebt de kleuter
groepen en dan klas 1 t/m 6 (groep 3 t/m 8). Elke jaargang behandelt een ander
thema wat dat jaar steeds terug zal komen binnen de les stof. Denk hierbij aan
fabels, romeinen, noorse mythologie, sprookjes en bijbelse verhalen.
De
jaarfeesten en seizoensvieringen binnen
het vrije onderwijs zijn een geweldig fenomeen. Elk seizoen word er aandacht
besteed aan de veranderingen in de natuur en in ons zelf. Veel klassen hebben
en seizoens tafel waar met veel aandacht, de prachtigste verhalen en de mooiste
materialen word geleerd hoe de seizoenen in elkaar steken. Tijdens de
jaarfeesten word er extra aandacht besteed aan de jaar cyclus en word dit
uitgebreid gevierd. Het ene feest nog uitbundiger als de ander. Bij jaarfeesten
denk je al snel aan oude tover vrouwen rond een ketel met een pruttelend groen
goedje maar het vrije onderwijs neemt uit bijna alle jaarfeesten maar vooral de
christelijke jaarfeesten onderdelen en viert dit met elkaar. Niet uit puur
religieus oogpunt maar als pedagogisch standpunt. Maar ook zie ik persoonlijk
overeenkomsten met de jaarfeesten uit de oude religie want mij niet verrast.
Laten we het mei feest nemen. De oude religie maakt rond beltane een mei boom
met de mooiste gekleurde linten, ook binnen het vrije onderwijs is dit een
gebruik wat elk jaar terug komt. Het sint jans feest ook een mooi voorbeeld,
springen over een vuur.
Of mijn
kinderen hun toekomst zullen hebben in het vrije onderwijs is voor ons een
logistieke uitdaging. Zoals meer ouders, behoren wij tot die 39% die die
drempel tegen komen. Ook vind ik het lastig om binnen de vrije school het
onvoorwaardelijk ouderschap en ‘het kind als individu’ te zien. Wij zijn op een
informatie middag geweest en het gevoel was goed, het gedachte goed past bij
ons maar het lijkt toch niet 100% te kloppen met onze wensen voor het onderwijs
van onze kinderen. Wij zouden graag willen zien dat onze kinderen elk instrument
mogen bespelen en niet, als ze dat niet willen, toch een fluit met fluitenzak
moeten kunnen bespelen. Er zal vast een hele mooie en goede theorie achter zitten
maar toch blijft dat gevoel aan me knagen. Het beeld wat ik in de klasjes zag,
iedereen een gebreide fluitzak. Hoe mooi en schattig ik het ook vond, knap ook,
laat dat beeld mij niet los. Wil ik mijn kind net als de 30 andere kinderen
eenzelfde fluitenzak laten bespelen..
Ben jij ook zo
nieuwsgierig naar de verschillende vormen van onderwijs kijk dan eens op; http://www.anababa.nl/school/basisschool/kiezen/schooltypen
Lees je in, informeer, ga
langs en maak dan de keuze voor de toekomst van jouw kind! Binnenkort volgt er
een blog over welke keuze wij uiteindelijk hebben gemaakt!
Warme groetjes, Amanda
Geen opmerkingen:
Een reactie posten